|
Yeni Üyelik Haber bülteni üyeliği |
15 Temmuz darbe girişimi veya 2016 Türkiye askerî darbe teşebbüsü, darbecilerin verdiği isimle Harekat Yıldırım veya Yurtta Sulh Harekâtı, 15-16 Temmuz 2016 tarihleri arasında Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kendilerini Yurtta Sulh Konseyi olarak tanımlayan bir grup asker tarafından gerçekleştirilen askerî darbe teşebbüsü. Türk Silahlı Kuvvetlerinin resmî internet sitesi ve TRT'de yayınlanan bildiride ordunun yönetime el koyduğu ifade edilerek ülkede sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildiği açıklandı. İstanbul'daki Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü jandarma tarafından kapatıldı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı İsmail Kahraman ve yaklaşık 50 kadar milletvekilinin mecliste bulunduğu sırada F-16 savaş uçakları meclis üzerinde uçuş yaparak parlamentoyu dört kez bombaladı. Ankara'nın Beştepe semtinde bulunan Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na bombalama girişiminde bulunulsa da başarılı olunamadı, Muğla'nın Marmaris ilçesinde bir otelde bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a karşı suikast girişiminde bulunuldu. Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, Kara Kuvvetleri Komutanı Salih Zeki Çolak, Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal ve Jandarma Genel Komutanı Galip Mendi darbeyi gerçekleştiren askerler tarafından rehin alındı. Gelişmeler üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CNN Türk'te FaceTime aracılığı ile gerçekleştirdiği bağlantıda darbecilere hiçbir şekilde imkan tanınmayacağını ifade ederek halkı darbeye tepki göstermek için meydanlara ve havalimanlarına çıkmaya davet etti. Çağrının ardından, Türkiye'nin birçok ilinde darbe karşıtı protesto gösterileri düzenlendi. 16 Temmuz sabahı, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü personelinin gerçekleştirdiği operasyonlar sonucunda askerî darbe girişimi bastırıldı ve askerler silahları ile birlikte teslim oldu. Olaylar sonucunda 104'ü darbe yanlısı asker olmak üzere 300'den fazla kişi hayatını kaybetti, 1491 kişi yaralandı, farklı rütbelerden 8036 asker gözaltına alındı. Yargı ve sivil siyaset mensupları dahil olmak üzere toplam gözaltı sayısı 22 Temmuz tarihi ile birlikte 10 bini buldu. Bunun yanı sıra askerî, idari ve adli kurumlarda birçok kişi görevden alındı. Gülen Hareketi destekli olduğu öne sürülen askerî darbe girişiminin ardından İstanbul Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı ve Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Türk Ceza Kanununun anayasal düzene karşı suçlar kapsamında yer alan ‘cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ve Türkiye Cumhuriyeti hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini kısmen veya tamamen yapmasını engellemeye teşebbüs’, ‘Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye teşebbüs’, ‘halkı, Türkiye Cumhuriyeti hükûmetine karşı silahlı isyana tahrik’ ve ‘cumhurbaşkanına suikast’ suçlarından soruşturma başlatıldı. 21 Temmuz'da Millî Güvenlik Kurulu toplantısı sonrasında, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından anayasanın 120. maddesi gereğince üç ay süreyle olağanüstü hâl ilan edildi. İlan edilen olağanüstü hâl darbe girişiminin ardından geçen 2 yıllık süreyi kapsayacak şekilde uzatıldı. Girişimin ardından başlatılan tasfiye süresince; Nisan 2018 itibarıyla, 160 bin kişi gözaltına alındı, FETÖ/PDY üyesi suçlamasıyla 50 bin kişi tutuklandı ve 152 bin kamu personeli görevlerinden ihraç edildi. Darbe girişimi sonrası başta Fethullah Gülen'i iade etmediği gerekçesiyle Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte; aralarında Almanya ve Yunanistan'ın da olduğu birçok Avrupa Birliği üyesi ülke ile FETÖ üyelerinin iade süreçleri ve sığınma hakkı konularında siyasi ve diplomatik krizler yaşandı. Ayrıca, darbe teşebbüsünü gerçekleştiren FETÖ mensuplarına finansal destek verdiği ve darbe girişiminin arkasında bulunduğu iddiası nedeniyle Birleşik Arap Emirlikleri ile ilişkiler gerginleşti. Teşebbüsün ardından geçen süre boyunca aralarında Boğaziçi Köprüsü, Büyük İstanbul Otogarı ve Ilgaz Dağı Tüneli'nin de yer aldığı birçok yapı, mekan, meydan ve yerin adı, darbe girişimin tarihine ithafen değiştirildi. Ayrıca 15 Temmuz tarihi, darbe girişiminde hayatını kaybedenleri anmak amacıyla Demokrasi ve Millî Birlik Günü adıyla 2017'de resmî tatil olarak ilan edildi. Darbe girişimi, Türkiye siyasi tarihinde 12 Eylül 1980 askerî darbesinden 36 yıl sonra gerçekleştirilen ilk askerî darbe teşebbüsü olarak kayıtlara geçti. Arka planDarbenin, AK Parti-Gülen Hareketi çatışması kapsamında 2016 Ağustos ayında yapılacak olan Yüksek Askerî Şûra toplantısında ordu içerisindeki mensupları tasfiye edileceği öngörülen Gülen Hareketi'ne yakın çeşitli kademede askerî yetkililerin bu hareketi önlemek ve Türkiye hükûmetini ele geçirmek amacıyla darbe hareketine giriştiği öne sürülmektedir. Daha önceki tarihlerde Ergenekon ve Balyoz adıyla askerî yetkililere karşı yapılan kimi operasyonlar sonucu bu davalara konu olan kimi isimler görevlerinden uzaklaştırılmış, yerine hükûmete yakın olduğu ileri sürülen kadroların getirildiği haberleri basına yansımıştı. Darbede adı geçen isimlerin birçoğu özellikle Ergenekon süreci ile birlikte önü açılarak Yüksek Askerî Şûra'da terfi etmişti. Darbeyi yapan ekibin başında olduğu iddia edilen Albay Muharrem Köse, Ergenekon kapsamındaki ‘internet andıcı’ soruşturmasında tutuklanan eski genelkurmay adli müşaviri emekli Tümgeneral Hıfzı Çubuklu'nun yerine 2011 yılında adli müşavir olarak atanmıştı. Bununla birlikte darbe teşebbüsünde rolü olduğu iddia edilen Orgeneral Akın Öztürk, Balyoz operasyonu sonrasında birçok komutanın tutuklanmasının ardından 2013 yılında Türk Hava Kuvvetleri komutanlığı görevine getirilmişti. 2015 yılında Gülen Hareketi ile bağlantıları olduğu iddia edilen Akın Öztürk'ün "darbe yapabilecek potansiyele sahip olduğu" gerekçesiyle bir grup subay tarafından Genelkurmay Başkanlığı'na bildirildiği ifade edilmiştir. Bu süreçte dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu, Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar ile birlikte karar vererek, görev süresi bitmemesine rağmen, Öztürk'ü Hava Kuvvetleri Komutanlığı görevinden almıştır. İddialara göre, TSK'nın Gülen Hareketi ile ilişkili general ve amiralleri Yüksek Askerî Şûra sonrası emekli edeceğinin belli olması üzerine Öztürk darbe girişimini başlatmıştır. Gazeteci Ahmet Şık'ın istihbarat kaynaklarına dayandırdığı bilgilere göre Türk Silahlı Kuvvetlerindeki Gülen Hareketi kadrolarına yönelen soruşturmalarla ilgili 16 Temmuz 2016 sabahının erken saatlerinde operasyonların ilk dalgasının yapılmasına karar verilmişti. Bu kapsamda İzmir askeri casusluk davası kumpas soruşturmasın savcısı Okan NATO'nun şüpheli listesinde komuta kademesindeki birçok rütbeli askeri yetkiliyi kapsayan gözaltı kararı verilmiştir. Savcı NATO'nun, ağustos ayında toplanacak olan Yüksek Askerî Şûra'dan önce operasyonların başlatılması önerisi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da onaylanmıştı. Bununla birlikte gözaltı kararları ve yapılacak operasyonlarla ilgili Genelkurmay Başkanlığına bilgi verilmek suretiyle onay alınmıştır. Bu karara göre 16 Temmuz 2016 tarihinde sabah 04.00'da operasyonlar başlayacaktı. Aralarında darbe girişimine kalkışanların da bulunduğu, haklarında gözaltı kararı verilen tüm askerler teknik takip altındaydı. 15 Temmuz günü gündüz saatlerinde teknik izleme yapan Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) olağan dışı bir hareketlilik gözlemlendiğini rapor etmiş fakat bu hareketliliğin ne olduğunun anlaşılamadığı ifade edilmiştir. 15 Temmuz gecesi ise darbe girişimi yaşandı. Ahmet Şık'a göre başlangıçta ‘darbeci’ olarak anılan ve soruşturma listesinde bulunan 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar'dan karşıt açıklama gelmesi darbeci askerlerin ellerini zayıflatmıştır. Darbeye zemin hazırlayan durumlara ilişkin olarak Evrensel gazetesinden Yusuf Karataş; daha önce askeri darbelere yasal dayanak oluşturduğu söylenen Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 35. Maddesinin 2013 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından değiştirildiğini ve bu düzenleme ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin görev tanımından ‘iç tehdit’ çıkartılarak görev alanının ‘dış tehdit’ ile sınırlandırıldığını ancak buna uyulmadığını ifade etti. Karataş'a göre hükûmet bu görev tanımının dışına çıkmış ve ülke topraklarının bir bölümünde operasyonlar yapılmasına izin vererek 2013 yılında değiştirilen İç Hizmet Kanununa uymamıştır. Karataş, hukuksal duruma rağmen Türk Silahlı Kuvvetlerini iç olaylarda güçlendiren bu politikaların ülkeyi yeniden askerî darbe girişimlerine açık hale getirdiğini iddia etmiştir. Darbeye neden olan gelişmeler arasında Türkiye dışı aktörlerin bulunduğu iddiaları da ortaya atıldı. İran İslami Şûra Meclisi Başkanı Ali Laricani'nin danışmanı Hüseyin Şeyhülislam, darbe girişiminin nedenlerinden birisinin Türkiye'nin Suriye İç Savaşı'na dair politikasını değiştirmesi ve Suriye yönetiminin hükûmet ile işbirliğine başlaması olduğunu iddia etti. Bununla birlikte, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Suudi Arabistan'ın ve Katar'ın darbe girişimine dahil olmasının güçlü bir ihtimal olduğu iddiasında bulundu. Öte yandan İran Dinî Lideri Ali Hamaney de darbe girişiminin Amerika Birleşik Devletleri tarafından tasarlanıp hazırlandığına dair güçlü şüphelerin bulunduğunu ifade etti. Bir diğer iddia ise Rusya'nın darbeyi önceden öğrenip Türkiye'ye haber verdiği yönündedir. Independent'in OrtaDoğu muhabiri Robert Fisk, Suriye'deki Rus birliklerinin darbeyi Türk askerlerini dinlediklerinde farkına vardığını, bunun üzerine Putin'in kişisel bir mesaj yollamak suretiyle Erdoğan'ı uyardığını savundu. Darbeden bir gün önce de Putin'in danışmanı Aleksandr Dugin, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek ve Kamu Güvenliği Müsteşarı Muhammet Dervişoğlu ile görüşmüştür. Başka bir iddiaya göre Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır darbe girişimini desteklemişlerdir. BAE büyükelçiliğindeki bazı e-mail görüşmelerinde Birleşik Arap Emirlikleri'nin darbeye destek olduğunun saptandığı iddia edilmiş, buna paralel olarak Mısır'ın da Erdoğan'ın Muhammed Mursi'ye verdiği destekten dolayı darbe girişimine destek verdiği ifade edilmiştir. Konuya ilişkin ortaya atılan iddialardan bir diğeri de Gülen Hareketi'nin toplum nezdinde egemenlik kurmak isteği ve buna yönelik olarak askeri darbe ile iktidarı ele geçirme çabasıdır. Bu iddiaya göre; cemaat mensupları devletin anayasal kurumlarında önemli yerlere getirilecek ve sonraki süreçte devleti bu kişilerin bağlı olduğu cemaat yöneticisi Fethullah Gülen ve onun talimatı doğrultusunda hareket eden ‘baş yüceler’ idare edecektir. Savcı Serdar Coşkun'un darbe öncesinde hazırladığı ve basında ‘FETÖ iddianamesi’ olarak adlandırılan iddianamede “Cemaat imamları, gizli emellerini gerçekleştirmek yani devleti tamamen ele geçirerek, istedikleri siyasal sistemi kurabilmek için faaliyete geçerek darbe senaryosunu ortaya koymuşlardır.” değerlendirmesi yapılmış, Gülen Hareketi'nin her kurum ve kuruluşa kendi mensuplarını yerleştirmeyi amaçladığı savunulmuştur. Yine aynı iddianamede bu yöntemin daha önce de kullanıldığı, bir siyasî parti olmadan, seçime girmeden, yetiştirdiği kamu görevlilerini kendine bağlayıp itaat ettirerek ve buna paralel olarak oluşan fedakarlık kültürü altında seçilmişlik duygusuna dayanarak devleti teslim almayı amaçladığı ifade edilmiştir. Tüm bunlarla birlikte söz konusu darbe girişimini Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bizzat kendisinin kurguladığına dair iddialar da ortaya atıldı. Cengiz Çandar, böyle bir ihtimalin de olabileceğini ifade ederek daha önceki darbelere veya darbe girişimlerine kıyasla bu kadar kısa sürede başarısız olmasının bu ihtimali doğurduğu görüşünü öne sürdü. Çandar, darbecilerin köprü trafiğini tek tarafını kapatmasının, Marmaris'te olduğu bilinen Erdoğan'ı yakalanamamasının ve Muğla'daki Dalaman Havalimanı'na gitmesine ve oradan İstanbul'a geçmesine müsaade edilmesinin altını çizerek bu durumların şüpheye yol açtığını belirtti. Tüm bunlarla paralel olarak darbe girişiminin hemen ardından süratle binlerce yargı mensubu hakkında gözaltı kararı çıkarılmasının da bir darbe girişimine hazırlık yaptığını ve devlet yapısı içerisinde darbeyle ilişkili olabilecek isimler hakkında istihbarat sahibi olduğunu vurguladı. Tüm bu iddialara karşın bu girişimin bir kurgu olmadığını ifade eden kaynaklar da mevcuttur. İddiaların odağındaki Fethullah Gülen yaşananların senaryodan ibaret olduğunu söyleyerek hakkındaki iddiaların "onda birinin dahi" kanıtlanması halinde ülkeye geri dönüp en ağır cezayı çekmeye hazır olduğunu vurguladı. Olayların gelişimiÖncesiDarbe hazırlığında olunduğuna dair 15 Temmuz 16:00'da istihbarat edinen Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarı Hakan Fidan, dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Yaşar Güler'e ilk bilgilendirmeyi gerçekleştirdi. 17:30'da gerçekleştirilen ayrıntılı bilgi paylaşımı sonrasında durumun ciddi olduğu değerlendirmesinde bulunuldu ve hava sahasının kapatılması, tüm Askerî hareketliliğin yasaklanması, Kara Havacılık Okulunun ivedi teftiş edilmesi gibi tedbirler alındı. 16 Temmuz 03:00'da harekete geçmeyi ve 06:00'da sıkıyönetim ilan etmeyi planlayan cuntacılar ise planlarının deşifre olmasının ardından girişimlerini öne çekti. Bununla birlikte Müyesser Yıldız'ın iddialarına göre Hakan Fidan, darbe teşebbüsünün olduğu gün Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar'a da buna yönelik istihbaratı verdi ve ardından Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez ile yemeğe gitti. Yine aynı iddialara göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım'ı da bilgilendirmeyen Fidan, eski Başbakan Ahmet Davutoğlu'na şüpheli bir askerî hareketlilik olduğuna dair bilgi verdi. Ankara ve İstanbul
File:15 July-Erdoğan SMS.jpg
Kalkışma sonrası Erdoğan tarafından Türkiye'deki operatörler aracılığıyla gönderilen mesaj
File:Boğazın tek yönlü kapatılması.png
22:30 civarı Avrupa yakası tarafına doğru trafiğe kapatılan Boğaziçi Köprüsü'nden görünüm.
Saat 23.25 dolaylarında İstanbul'da Bayrampaşa Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü binası zırhlı askerî araçlar ile kuşatılırken yine askerlerce İstanbul Emniyet Müdürlüğünde bulunan polislerin silahlarının alınmasına teşebbüs edildi. Ankara'da da olaylara müdahale etmek üzere hazırlanan Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı Özel Harekat Daire Başkanlığının binası iki F-16 savaş uçağı tarafından bombalandı. 15 Temmuz gününün son dakikalarında Türkiye üzerinden Facebook ve Twitter başta olmak üzere sosyal ağlara erişim yavaşlarken halk nakit para çekmek amacıyla ATM'lere ve Yurtta Sulh Konseyinin sokağa çıkma yasağı nedeniyle erzak depolama amacıyla fırın ile marketlere akın etti. Ayrıca Ankara ve İstanbul'da toplu taşıma araçlarının ücretsiz olacağı duyuruldu. 15 Temmuz gecesi saat 23.00 sıralarında Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul İl Başkanı Selim Temurci tarafından SMS kanalıyla parti üyelerine partinin il, ilçe başkanlarında toplanma ve tepki gösterme çağrısı yapıldı. Darbe girişimi sırasında Marmaris'te bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Hande Fırat aracılığıyla FaceTime üzerinden canlı yayınına katıldığı CNN Türk ekranlarında girişimin ordu içerisindeki Gülen Hareketi mensubu bir azınlık tarafından gerçekleştirildiğini belirterek halkın kent meydanlarına inerek tepki göstermesi çağrısında bulundu ve Atatürk Havalimanı'na hareket etti. Ayrıca Ankara'da Emniyet Genel Müdürlüğü resmî Twitter hesabı aracılığıyla, birçok ilde Diyanet İşleri Başkanlığının talimatıyla camilerden selâ okunarak halk sokağa çıkmaya ve darbecilere karşı durmaya davet edildi. 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar da darbe girişiminde bulunan askerlerin sorumlu bulunduğu komutanlığa bağlı küçük bir grup olduğunu bildirerek komuta kademesi olarak hareketi desteklemediklerini belirtti. Saat 01.00'e doğru ise darbeye teşebbüs edenlere Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığınca Türk Ceza Kanununun 309, 311, 312 ve 313. maddelerine dayanılarak resmen soruşturma başlatıldı ve gözaltı kararı alındı. Aynı dakikalarda Ankara Emniyet Müdürlüğü savaş uçakları tarafından bombalı saldırıya uğradı, aynı saldırı bir saat sonra tekrarlandı. Gece yarısı 02:00 dolaylarında Ankara'da darbecilerin kullanımındaki AH-1 SuperCobra ve UH-60 tipi iki helikopter Türk Hava Kuvvetlerine ait F-16 savaş uçakları tarafından düşürüldü. İstanbul'daysa siyasilerin çağrısı sonucu Boğaziçi Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'ne doğru yürüyüşe geçen sivil gruplar ile askerler arasında yaşanan arbedede Adalet ve Kalkınma Partisinin reklam kampanyalarını hazırlayan Erol Olçak da dahil olmak üzere hayatını kaybedenler oldu. Adalet ve Kalkınma Partisinin genel merkezi önünde toplanan gruba yine askerlerin elindeki helikopterden açılan ateş sonucu ölü ve yaralılar oldu. 02:30'da Millî İstihbarat Teşkilâtı Basın Müşaviri Nuh Yılmaz tarafından darbenin püskürtüldüğü açıklansa da aynı dakikalarda darbe girişimi konusunun görüşülmekte olduğu Türkiye Büyük Millet Meclisine havadan bomba atıldı ve bu saldırı farklı aralıklarda dört kez tekrarlandı. Saldırı sırasında Şeref Kapısı, Dikmen Kapısı ve ziyaretçi girişlerinin yapıldığı bölgelerin hasar gördüğü mecliste dört partiden yaklaşık yüz milletvekili bulunmaktaydı. Bombalama sonucu ikisi ağır olmak üzere on iki polis yaralandı. Saat 03:20 sularında Ankara'dakine benzer olarak İstanbul'da da savaş uçakları alçaktan uçuş gerçekleştirdiler. İlerleyen saatlerde Harbiye Orduevi'ni ele geçiren, Doğan Medya Merkezini basarak CNN Türk'ün yayınını ve Hürriyetin basımını durduran, Digiturk'ü basarak platformun yayınını durduran, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nı ele geçirmeye çalışan ve Türksat'ın Gölbaşı tesislerini havadan helikopter ile ateşe tutup karadan da tesisi ele geçirmeye çalışan askerler emniyet kuvvetlerince etkisiz hale getirildi. Bu sırada iki TÜRKSAT çalışanı öldü, tesisi ateş altına alan helikopter ise düşürüldü. Ayrıca TRT'nin televizyon ve radyo yayın merkezleri ile Atatürk Havalimanı da yine emniyet tarafından kontrol altına alındı. Saat 04:00 sularında ise Erdoğan, cunta savaş uçaklarından gizlenmek amacıyla yolcu uçağı kodu olan THY 8456 kodunu kullanan TC-ATA uçağı ile Atatürk Havalimanı'na indi ve bir basın açıklaması düzenlendi. Saat 05:00'ten sonra İstanbul Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı darbeyi planlayanlara darbeye teşebbüs suçundan soruşturma başlattı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ise darbecilerin darbe başarılı olduktan sonrası için hazırladıkları sıkıyönetim atama listesinden yola çıkarak içerisinde askerler, siviller ve yüksek yargı mensuplarının bulunduğu birçok kişi hakkında yakalama kararı çıkardı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin Vezneciler'deki hizmet binasını ele geçiren askerler ile polis arasında sabaha kadar süren çatışma sonucu polisler binayı emniyet altına aldı, Çengelköy Karakolu'nu ele geçirmeye çalışan askerler ile polis arasında çıkan çatışmada da polisler karakolun güvenliğini sağlamayı başardı. Yine sabahın erken saatlerinde Boğaziçi Köprüsü üzerinde darbe güçlerinin kontrolündeki bir tank emniyete ait TOMA'yı hedef alarak atış gerçekleştirdi. Aynı sularda Ankara'da Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Jandarma Genel Komutanlığının yakınlarına bir savaş uçağı tarafından bombalı saldırı düzenlendi, saldırının ardından emniyet güçlerince askerlerin elindeki bir UH-60 helikopteri düşürüldü. Saat 06:40'ta ise darbe girişiminin başladığı Boğaziçi Köprüsü'nü ellerinde tutan yaklaşık elli asker silah bırakarak teslim oldu. Bu gelişmeden on dakika sonra Yurtta Sulh Konseyi, Türk Silahlı Kuvvetlerinin resmî sitesinde bir duyuru daha yayınlayarak ‘Yurtta Sulh Harekâtı’nın devam ettiğini belirtti ve vatandaşlara sokağa çıkmama çağrısında bulundu. Boğaz köprülerinin emniyet güçlerince teslim alınmasının ardından Kadıköy'deki Türk Telekom binasını ele geçiren askerler teslim oldu ve ardından Kuleli Askerî Lisesine düzenlenen operasyon ile seksen öğrenci gözaltına alındı. Saat 08:00 civarında ise Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin kontrolünü elinde bulunduran askerler barikat olarak kullanılan kamyonların üzerine tank atışı gerçekleştirdi. Jandarma Genel Komutanlığında ise operasyon düzenleyen emniyet kuvvetleri on yedi askeri ölü ele geçirip iki yüz elli askeri gözaltına alarak darbe teşebbüsünün merkezi olarak gösterilen binayı kontrol altına aldı. Ayrıca Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen Komutanlığındaki darbe girişimine katılan askerler emniyet ile işbirliği halindeki başka bir grup asker tarafından etkisiz hale getirilerek gözaltına alındı. 08:30 sularında da Boğaziçi Köprüsü kısmen araç trafiğine açıldı. Son olarak ise Genelkurmay Başkanlığını ellerinde tutan askerlere karşı düzenlenen operasyon ile yedi yüze yakın silahsız er ve erbaş teslim oldu. Güvenliği tam olarak sağlanması amacıyla ise 16 Temmuz 21:05'e kadar Tekirdağ'dan Bursa'ya kadar olan hava sahası sivil uçaklara kapatıldı. Darbecilere karşı silahlı mücadeleye yönelik son açıklama Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından öğlen saatlerinde geldi ve sistematik operasyonların sonlandığı, Akıncı Üssü ve Kara Havacılık gerçekleşen nokta operasyonlar sonrası darbe teşebbüsünün tamamen bastırılacağı açıklandı. Diğer şehirler
Cumhurbaşkanına suikast girişimi15 Temmuz gecesi Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yönelik Yurtta Sulh Konseyi yönetimindeki Çiğli 2. Ana Jet Üs Komutanlığı'nda Muharebe Arama Kurtarma (MAK) timi üyelerince yapılan suikast ve darbe teşebbüsüdür. Marmaris'te bir otelde gerçekleştirilen suikast girişiminde darbe girişiminde görev alan askerler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kaldığı otel odasına ve otele silahlı ve bombalı saldırı ile öldürme girişiminde bulunmuş ve aynı gün darbe girişiminin püskürtülmesinden sonra askerler kaçmıştır. Yaralanan kişileri hastaneye kaldırmak üzere bölgeye gönderilen sağlık ekiplerine de ateş açılmış, çatışma sırasında yaralanan 1 polis memuru ve 1 cumhurbaşkanlığı koruma polisi yaşamını yitirmiştir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, suikast girişiminden önce Dalaman da bulunan TC-ATA uçağıyla Atatürk Havalimanı'na hareket etmiş, hareketi sırasında Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı darbecilerin kontrolündeki F-16 uçakları TC-ATA uçağı için risk oluşturmuş, TC-ATA kendi sinyal kodu yerine THY 8456 kodunu kullanarak kendisini THY'e ait bir uçak gibi göstererek kimliğini gizlemiştir. İhraçlar, gözaltı ve tutuklamalarDarbe teşebbüsünden sonra 23 Temmuz 2016 tarihi itibarıyla 18.044 kişi gözaltına alınmış, 9.677 kişi tutuklanmış, 49.211 kişinin pasaportu iptal edilmiştir. Türkiye'nin çeşitli noktalarında bu girişime ortak olduğu düşünülen 2.745 adli ve idari hakim hakkında gözaltı kararı alınmış, beş Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyesinin üyeliği düşürülmüş, on Danıştay üyesi gözaltına alınmış, iki Anayasa Mahkemesi üyesi hakkında gözaltı kararı verilmiş, bunun yanında çeşitli rütbelerden 2839 subay ve asker gözaltına alınmıştır. Ayrıca 7.899 emniyet personeli, 8.777 İçişleri Bakanlığı personeli, 1.500 kamu görevlisi, 15.200 Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı personeli, 492 Diyanet İşleri Başkanlığı personeli, 257 Başbakanlık personeli, 393 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı personeli, 2.345 Gençlik ve Spor Bakanlığı personeli, 614 jandarma, 30 vali ve 47 kaymakam görevden alınmıştır. 13 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla açığa alınan toplam kişi sayısı, 76.597 kişi. memuriyetten çıkarılanların sayısı 4.897'dir. TSK'dan ihraç edilen asker sayısı ise 3.725'dir. Darbe girişiminin ardından geçen bir yılda toplam 83.045 kişi kamudan ve TSK'dan ihraç edildi. Barış İçin Akademisyenler bildirisini imzalayan çok sayıda akademisyen darbe girişimi sonrası tasfiyelerine dahil edilerek akademiden ihraç edildi. Darbe şüphesi kapsamında general düzeyinde gözaltına alınan 133 askerden 126'sına tutuklama kararı verilmiştir. Gözaltına alınan generallerin bazıları şunlardır:
Korgeneral Koramiral Tümgeneral Tümamiral Tuğgeneral Tuğamiral İşkence ve tecavüz iddialarıUluslararası Af Örgütü, darbe sonrası gözaltına alınan veya tutuklanan kişilere karşı hakaret edildiğini; dayak, işkence ve tecavüz uygulandığını; yiyecek, su ve tedaviden mahrum bırakıldıklarını iddia etti. Örgüt, bu iddiasını tutuklananların avukatlarına, görevli doktorlara ve bir karakol görevlisine dayandırdı. İddiaları reddeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizde işkenceye tolerans sıfırdır. Arbede neticesinde olan olaylar, kendisini savunma amaçlı olaylar olabilir. (...) Uluslararası Af Örgütü Londra'da oturup tespit yapıyor. Zerre kadar haysiyet varsa gelirsiniz buraları dolaşırsınız, gazilerimizi, Özel Harekât binasını, TBMM'yi ziyaret edersiniz. Kim kime ne yapmışsınız o zaman görürsünüz.” dedi. Adalet Bakanı Bozdağ ise örgütün elinde hiçbir doğru bilgi olmadığı hâlde tutuklu FETÖ mensuplarına inanıp Türkiye'yi suçladığını söyledi. Hükümetin bu tepkisine karşılık veren Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Salil Shetty, işkence iddialarını avukatlar, doktorlar, aile üyeleri ve gözaltı merkezindeki bir tanık ile yapılan ayrıntılı görüşmelere dayandığını söyledi ve bağımsız gözlemcilere, tutukluların bulunduğu bütün mekanlara erişim izni verilmesi için çağrıda bulundu. TepkilerUlusalDarbe girişimine karşı ilk açıklama Başbakan Binali Yıldırım'dan geldi. NTV'de katıldığı canlı yayında "çılgınlık" ve "terör saldırısı" olarak nitelediği olayların "darbe değil ancak bir kalkışma" olabileceğini söyleyen Yıldırım bütün imkanlarıyla bu harekete karşı duracaklarını belirtti. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ yaptığı açıklamada Fethullah Gülen'in talimatıyla girişilen bir kalkışma olarak nitelediği hareket karşısında ölüm dahi olsa duracaklarını beyan etti. Muhalefet cephesinden ilk tepki Milliyetçi Hareket Partisi lideri Devlet Bahçeli'den geldi. Binali Yıldırım'ı arayarak askerî kalkışmanın kabul edilemeyeceğini ve hükûmetin yanında olduklarını bildiren Bahçeli daha sonrasında kamuoyuna yazılı açıklamada da bulundu. Ana muhalefet partisi konumundaki Cumhuriyet Halk Partisi lideri Kemal Kılıçdaroğlu da resmî Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımlar ile darbeye karşı olduğunu açıklayarak toplumun tüm kesimlerine darbeye kaşı durma çağrısında bulundu. Bir diğer muhalefet partisi Halkların Demokratik Partisinin eş genel başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş da yaptıkları yazılı açıklamada siyaset tabanında demokratik çözüm yollarının takipçisi olduklarını ve darbeye karşı olduklarını açıkladılar. Millî Savunma Bakanı Fikri Işık TRT'de okunan darbe bildirisini "korsan" olarak niteleyerek darbe girişiminin yalnızca Ankara ve İstanbul'la sınırlı olduğunu belirtti. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı İsmail Kahraman, Avrupa Birliği Bakanı Ömer Çelik, eski başbakan Ahmet Davutoğlu, eski cumhurbaşkanı Abdullah Gül, İstanbul Valisi Vasip Şahin başta olmak üzere Türkiye siyasetinin figürleri yaptıkları açıklamalarla topyekûn şekilde darbenin karşısında olduklarını duyurdular. Ayrıca olağanüstü toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi de darbeye karşı ortak bildiri yayınladı. Meclis dışı partiler Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Parti, Hak ve Adalet Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Liberal Demokrat Parti, Millet ve Adalet Partisi, Saadet Partisi genel başkan ve parti kurulu düzeyinde darbe girişimini kınayarak tenkit etti. Ayrıca Emek Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Komünist Parti, Özgürlük ve Dayanışma Partisi darbe teşebbüsünü iki siyasi İslamcı odağın iktidar mücadelesi olarak niteleyen açıklamalar yaptı. Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ise girişimin ABD destekli olduğunu öne sürdü ve cuntacıları kınadı. Askerî tarafta ise 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar, Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutanı Zekai Aksakallı, 3. Kolordu Komutanı Erdal Öztürk gibi komuta kademesini temsil eden üst düzey askerî yetkililer darbe teşebbüsünün karşısında olduklarını belirterek askerlere silah bırakma çağrısında bulundular. Siyasî ve askerî kanadın yanı sıra spor, iş, yargı ve medya dünyası gibi farklı kesimler de darbeye karşı tavır aldı. Darbe girişiminin bastırılması sonrası basın açıklaması yapan Binali Yıldırım devletin teçhizatıyla vatandaşların üzerine ateş açan darbecileri “PKK'dan daha aşağılık görüyorum.” diyerek eleştirdi ve 15 Temmuz gününün Türkiye'nin demokrasi bayramı olduğunu ifade etti. Ayrıca Fethullah Gülen'i ve ikamet ettiği ABD'yi kastederek “Bu çete liderinin, bu terör örgütü başının arkasında duracak ülke göremiyorum. Bunun arkasında duracak ülke Türkiye’ye dost değildir, Türkiye’ye karşı ciddi bir savaşın içindedir.” açıklamasında bulundu. Meclis oturumu sonrası medyaya konuşan Ahmet Davutoğlu darbecilere karşı yürütülen operasyonları destan, sağlanan başarıyı ise demokrasi zaferi olarak niteledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da ABD Başkanı Barack Obama'ya seslenerek Fethullah Gülen'in terör örgütü lideri sıfatıyla Türkiye'ye iade edilmesi çağrısında bulunarak bu yapının mensuplarının kararlılıkla ve ivedilikle devlet kurumlarından temizleneceğini belirtti. Erdoğan ayrıca Kemal Kılıçdaroğlu ile Devlet Bahçeli'yi telefonla arayarak darbe girişimine prim vermedikleri için teşekkür etti. Eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ da girişimi lanetleyerek cuntacıları terörist olarak niteledi ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin tarihine kara bir leke olarak geçtiklerini belirtti. İlker Başbuğ'dan sonra aynı görevi üstlenen emekli Orgeneral Necdet Özel de darbe sırasında bir dereceye kadar olaylara müdahil olarak meşru yönetime destek verdiğini açıkladı ve kendi görev süresi boyunca çalışma arkadaşı olanlar başta olmak üzere darbecilere hakkını helal etmediğini belirtti. Devlet ve hükûmet yetkililerince darbenin faili olarak gösterilen Gülen Hareketi ise Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı kanalıyla yaptığı açıklamada ‘tuhaf ve ilginç’ olarak niteledikleri girişimi kınadıklarını ve hedef gösterildiklerini açıkladı. Fethullah Gülen de resmî internet sitesinden yaptığı iki basın açıklaması ile teşebbüsü nefretle kınadığını, olaylarla herhangi bir ilgisi olmadığını belirtti. Yazılı açıklamalara ek olarak bir basın açıklaması düzenleyen Gülen kendisine yönelik iddiaları reddederek iftira olduğunu, darbe girişiminin uluslararası tarafsız bir komisyon tarafından incelenmesi gerektiğini belirtti ve darbe girişiminin iktidar tarafından çıkar sağlama amacıyla kasten düzenlenen bir ‘tiyatro’ olduğunu iddia etti. Gülen, 12 Ağustos'ta Le Monde gazetesine yazdığı yazıda, hakkındaki suçlamaların onda biri kanıtlandığı takdirde Türkiye'ye döneceğini söylemiştir. Gülen, Ekim 2014'ten beri Türkiye'deki yargı sisteminin hükümet kontrolünde olduğunu ve bu nedenle adil yargılanamayacağını savunmuş, uluslararası bir komisyonun kendisi hakkında varacağı sonuçları kabul edeceğini ifade etmiştir.
Uluslararası
Etkiler20 Temmuz 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Millî Güvenlik Kurulu'nun görüşünü alarak, Türkiye genelinde üç ay süreyle olağanüstü hâl ilan etti. Olağanüstü hâl, ilki 19 Ekim 2016'dan itibaren üç ay olmak üzere hâlen yürürlükte olacak şekilde toplam iki yıl uzatıldı. EkonomiDarbe girişiminin ardından Türk lirası, Amerikan doları karşısında değer kaybetti. Olayların öncesinde 2,88 civarında seyreden kur darbe bildirisinin yayınlanması ve Binali Yıldırım'ın ilk açıklaması sonrası 3,05 seviyesine kadar çıkarak son iki ayın en büyük değer kaybını yaşadı. Ayrıca euro karşısında da %5'lik değer kaybı yaşandı. Girişimin bastırıldığına dair açıklamaların gelmesinden sonra değer kazanmaya başlayan Türk lirası 18 Temmuz Pazartesi günü ABD doları karşısında 2,95 seviyesinden işlem görmeye başladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının faiz indirimi baskısı, soruşturmalar sırasında açığa alınmalar ve tasfiyelerin artmasıyla birlikte 20 Temmuz Çarşamba günü kur yeniden yükselişe geçerek ABD doları 3,06, euro 3,34, İngiliz sterlini ise 3,97 seviyesine kadar çıktı. Türk lirası, aynı gün akşam saatlerinde Standard & Poor's'un Türkiye'nin kredi notunu indirmesinin ardındansa ABD doları karşısında 3,09 seviyesini gördü. Darbe girişimi öncesinde kapanan Borsa İstanbul, girişim sonrası haftanın ilk gününü %7,08 düşüşle 76.957 puandan kapayarak son on bir ayın en sert düşüşünü yaşadı. En çok zarar gören sektör ise %18,46'lık kayıp ile madencilik oldu. Gösterge piyasa faizinde de yükseliş yaşanan borsadaki bu veriler ekonomi uzmanı Seyfettin Gürsel'e göre darbe tehlikesinin ürküttüğü kısa vadeli yabancı sermayenin çıkışı nedeniyle yaşandı. ABD piyasasını da etkileyen olaylar vadeli borsalarda düşüş yaşanmasına neden oldu. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Türkiye'nin kredi notunu çöp seviyesine indirmek için izlemeye aldığını açıklarken Standard & Poor's da Türkiye'nin notunu BB+'dan BB'ye düşürdü. BasınDarbe girişimi sonrası mizah dergisi Leman'ın darbeye özel hazırladığı sayının dağıtımı polis tarafından durduruldu. Darbenin planlayıcısı olarak öne sürülen Fethullah Gülen'in kitap, CD ve DVD dahil tüm eserleri yasaklanarak piyasadakilerin toplatılmasına karar verildi. Yine Gülen Hareketi ile ilişkili olduğu gerekçesiyle birçok medya organı kapatıldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası'na göre 15 Temmuz'dan bu yana kapatılan medya organlarında çalışan 3.000 gazeteci işsiz kaldı.
Cihan Haber Ajansı, Muhabir Haber Ajansı ve SEM Haber Ajansı olmak üzere 3 haber ajansı kapatıldı.
Barış TV, Bugün TV, Can Erzincan TV, Dünya TV, Hira TV, Irmak TV, Kanal 124, Kanaltürk, MC TV, Mehtap TV, Merkür TV, Samanyolu Haber, Samanyolu Avrupa, Samanyolu TV, SRT Televizyonu, Tuna Shopping TV ve Yumurcak TV olmak üzere 17 televizyon kanalı kapatıldı. Ayrıca Fethullah Gülen ile yaptıkları röportajı yayınlamak isteyen Azerbaycan kanalı ANS TV'nin Azerbaycan tarafından tüm yayın lisansları iptal edildi.
Aksaray Mavi Radyo, Aktüel Radyo, Berfin FM, Burç FM, Dünya Radyo, Esra Radyo, Haber Radyo Ege, Herkül FM, Jest FM, Kanaltürk Radyo, Radyo 59, Radyo Aile Rehberi, Radyo Bamteli, Radyo Cihan, Radyo Fıkıh, Radyo Küre, Radyo Mehtap, Radyo Nur, Radyo Şemşik, Samanyolu Haber Radyo, Umut FM, Yağmur FM olmak üzere 22 radyo istasyonu kapatıldı.
Adana Haber, Adana Medya, Ajans 11, Akdeniz Türk, Antalya, Banaz Postası, Batman, Batman Postası, Batman Doğuş, Bingöl Olay, Bizim Kocaeli, Bugün, Demokrat Gebze, Ege'de Son Söz, Ekonomi, Gediz, Haber Kütahya, Hakikat, Hisar, İscehisar Durum, İrade, İskenderun Olay, Kocaeli Manşet, Kurtuluş, Lider, Merkür Haber, Meydan, Milas Feza, Millet, Nazar, Özgür Düşünce, Son Nokta, Şuhut'un Sesi, Taraf, Today's Zaman, Türkeli, Turgutlu Havadis, Türkiye'de Yeni Yıldız, Urfa Haber Ajansı, Yarına Bakış, Yerel Bakış, Yeni Emek, Yeni Hayat, Zafer, Zaman olmak üzere 41 gazete kapatıldı.
Akademik Araştırmalar, Aksiyon, Asya Pasifik, Bisiklet Çocuk, Diyalog Avrasya, Ekolife, Ekoloji, Fountain, Gonca, Gül Yaprağı, Nokta, Sızıntı, Yağmur, Yeni Ümit, Zirve olmak üzere 15 dergi; Altınburç Yayınları, Burak Basın Yayın Dağıtım, Define Yayınları, Dolunay Eğitim Yayın Dağıtım, Giresun Basın Yayın Dağıtım, Gonca Yayınları, Gülyurdu Yayınları, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, Işık Akademi, Işık Özel Eğitim Yayınları, İklim Basın Yayın Pazarlama, Kaydırak Yayınları, Kaynak Yayınları, Kervan Basın Yayıncılık, Kuşak Yayınları, Muştu Yayınları, Nil Yayınları, Rehber Yayınları, Sürat Basım Yayın Reklamcılık Eğitim Araçları, Sütun Yayınları, Şahdamar Yayınları, Ufuk Basın Yayın Haber Ajans Pazarlama, Ufuk Yayınları, Weşanxaneya Nîl, Yay Basın Dağıtım, Yeni Akademi Yayınları, Yitik Hazine Yayınları, Zambak Basın Yayın Eğitim Turizm olmak üzere 28 yayınevinin faaliyetleri sonlandırıldı. Sosyal yaşam
File:15 Temmuz Şehitler Parkı tabelası.jpg
Darbe girişimi sırasında ölenler anısına birçok şehirde olduğu gibi Samsun'da da bir kamusal alana 15 Temmuz Şehitleri adı verildi.
Hayatın farklı alanlarını etkileyen darbe girişimi sonrasında tüm kamu görevlilerin yıllık izinleri iptal edildi. Yaz dönemi eğitimleri süren bazı üniversitelerde ise eğitime ara verildi ve yapılması planlanan bazı etkinlikler iptal edildi. 14. Gediz Tarhana Festivali'nin açılış konseri, 23. Uluslararası İstanbul Caz Festivali'nin 22 Temmuz gününe kadar olan konserleri, 655. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Haftası kapsamındaki konser ve şenlikler, Grand Pera açılış gösterisi darbe girişimi sebebiyle etkinliklerden çıkarıldı. 15. One Love Festival, Masstival 2016, Yeni Türkü ile Yıldız Tilbe konserleri ve Sarmaşık filminin açık hava gösterimi ise tamamen iptal edilen etkinlikler oldu. Candan Erçetin ile Kardeş Türküler ortak konseri ise 24 Ağustos tarihine ertelendi. SporAntalyasporlu futbolcu Samuel Eto'o'ya ait vakfın Recep Tayyip Erdoğan, Diego Maradona, Lionel Messi gibi katılımcılarla birlikte Antalya Stadyumu'nda Afrikalı çocuklar yararına düzenleyeceği gösteri maçı iptal edildi. Bunun yanı sıra Fenerbahçe'nin UEFA Şampiyonlar Ligi 3. ön eleme turu ilk maçında İstanbul'da karşılaşacağı Monaco ülkedeki siyasi şartlar sebebiyle maçın başka bir ülkede oynanmasını talep etti. 2015-16 Süper Lig sezonunu gol kralı olarak tamamlayan Beşiktaşlı futbolcu Mario Gomez de yine aynı nedenle ülkeden ayrılacağını duyurdu. TurizmTürkiye'de tatil yapan yerli ve yabancı turistler darbe girişiminin başlangıcından itibaren tatil yaptıkları bölgeleri terk etmeye başladı. Türkiye'ye tatil paketleri sunan uluslararası tatil acenteleri ise mevcut rezervasyonlara ücretsiz iptal seçeneği sunmaya başladı. İlk etapta 925 seferini iptal eden Türk Hava Yolları 16 Temmuz 14:00 itibarıyla ABD seferleri hariç normal düzenine geri döndü. Türk Hava Yollarının yanı sıra Rusya, Almanya, İngiltere, ABD, İskandinav ülkeleri, İsviçre ve İran Türkiye'ye olan uçak seferlerini iptal etti. Bunun yanı sıra bazı ülkeler Türkiye'ye gitmeyin uyarısı yaparken bazı ülkeler de Türkiye'deki hareketliliğe dair bilgilendirmede bulunarak buraya seyahat edenlerin temkinli olması konusunda vatandaşlarını uyardı. Darbenin önceden haber verildiğine dair iddialarDarbe iddianamesine göre Fethullah Gülen'e yakınlığı olduğu belirtilen bazı medya kuruluşları ve gazetecilerin reklam ve çeşitli mesajlarla darbeyi önceden haber verdikleri iddia edilmektedir. Bu iddialar şöyle sıralanmaktadır.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
Kaynakça
Dış bağlantılar
Kategori:2010'larda darbeler ve darbe teşebbüsleri Bu makale Creative Commons Attribution-Share-Alike License 3.0 altında yayınlanan
|
|
||||||||||||||||||||
Copyright © 2005 Uzerine.com
uzerine.com Ana Sayfa |
Gizlilik Sözleşmesi |
Üye Girişi